Nasze imiona po japońsku

Nie wiem czy wiecie, ale pismo japońskie które zwykle kojarzymy z ozdobnymi krzaczkami wcale nie jest japońskie ale ... chińskie. Przynajmniej takie było na początku, gdy w V wieku po raz pierwszy trafiło tu wraz z buddyzmem. Według tradycji za datę pojawienia się chińskich znaków na wyspach podaje się rok 402, ale proces ten trwał w przybliżeniu około 200 lat. Były to czasy, gdy Japonię ogarnęła fascynacja potęgą i kulturą Państwa Środka. Na wzór chińskich budowano kolejne japońskie stolice, a znajomość chińskich słów była świadectwem solidnego wykształcenia japońskiej arystokracji. Ponieważ jednak języki chiński i japoński nie miały ze sobą nic wspólnego, mówiąc w największym uproszczeniu, pojawiło się co najmniej kilka czytań tego samego znaku. Podstawowe to tzw. on-yomi czyli zapis brzmienia chińskiego znaku ze słyszenia, często mocno zniekształcony ze względu na różnice fonetyczne obu języków oraz kun-yomi czyli czytanie japońskie, które dodawano wtedy gdy chiński znak miał już znaczeniowy odpowiednik w języku japońskim. Jedno z drugim często nie ma nic wspólnego i aby już całkiem się pogubić podam tylko jeden przykład. Znak 外 można przeczytać on-yomi czyli po chińsku jako gai, ge a po japońsku jako soto, tono, hoka czy hazusu. A ile tych znaków nazywanych Kanji tak naprawdę jest? Mówi się, że aby pisać i czytać po japońsku trzeba ich znać około 2000. Mniej więcej tyle to Kanji codziennego użytku. A co powiecie na to, że okresie Meji było ich niemal 5000? Dzisiaj, aby uprościć życie Japończykom skonstruowano oficjalną listę znaków, którymi np. mogą posługiwać się gazety. W przypadku użycia znaku spoza tej listy autor musi podać jego czytanie. Poza tym jest jeszcze około 300 znaków, które mogą być używane w pisowni imion i nazwisk.
To jednak byłoby za proste, a dlaczego? Bo w procesie przekształacania pierwotnego Kanji Japończycy zostali zmuszeni do stworzenia uproszczonych sylabiuszy, które pozwoliłyby zapisać faktyczne brzmienie wyrazu. I tak powstała Hiragana i Katakana. Każdy z tych sylabiuszy ma 46 podstawowych znaków, które mogą przypominać nasz alfabet, ale służą do zapisywania całych sylab. Czy nie wystarczyłby jeden? Otóż nie, bo Japończycy to niedoścignieni mistrzowie finezji i każdy z sylabiuszy służy do czegoś innego. Na przykład słowa japońskie, które nie mają odpowiedników Kanji pisze się Hiraganą, a słowa zapożyczone i terminy naukowe Katakaną. Początkowo Hiragana była ulubionym pismem dam dworu i dlatego była uważana za pismo kobiece. Podobno z tamtych czasów pozostał zwyczaj, że japońskie dzieci jako pierwszy system pisania poznają właśnie Hiragana i w niej napisana jest większość książek dla maluchów. Obecnie coraz bardziej popularna staje się Katakana, bo tak jak kiedyś Chinami, dzisiaj Japończycy fascynują się zachodem, lubią zbitki słowne i zapożyczenia, a Katakana nadaje takim wyrażeniom większej emfazy i jest po prostu cool.
Na przykład zamiast swojego słowa 牛乳 gyūnyū wolą używać ミルク miruku będące japońskim odpowiednikiem fonetycznym słowa milk. A gdyby potrudzić się nieco i odczytać polskie tłumaczenie tych znaków Kanji wyszło by nam mniej więcej krowa (牛- ushi) + piersi (乳 - chichi). A Japończykom wyjdzie gyūnyū czyli mleko. No i czy to nie piękny język?
Może i tak ale ograniczona liczba sylab, nie pozwala im wydobyć niektórych dźwięków i poprawnie wypowiedzieć naszych imion. Dlatego właśnie posługują się Katakaną, aby wydobyć maksymalne, możliwe do osiągnięcia przybliżenie. Jako ciekawostkę zobaczcie jak zapisaliby nasze imiona i odczytali potem ich brzmienie.
 

Co ciekawe nasze imiona są dla nich tylko tylko "pustym" dźwiękiem bez znaczenia. W rzeczywistości i my je odbieramy tak samo, bo aby zrozumieć znaczenie naszych imion musimy sięgnąć do etymologii i poszukać od jakiego wyrazu one pochodzą.
Na przykład Andrzej wywodzi się z greckiego andros (mąż, mężczyzna) lub andreios (męski) i oznacza: męski, odważny. Śmiesznie by to zabrzmiało gdyby nagle ktoś pozdrowił mnie słowami: Witaj Męski. Albo zwrócił się do sensei Agnieszki pytając: Jak się masz Czysta? (w znaczeniu święta, bez skazy) bo Agnieszka z greckiego hagneia to właśnie czystość, bez skazy, świętość.
Imiona japońskie zawierają znaczenie same w sobie i zawsze mnie interesowało jak oni to odbierają i rozumieją. Czy chłopak wołając dziewczynę Akiko ma na myśli błyskotliwe dziecko? Muszę kiedyś o to zapytać.

A teraz coś dla zabawy. Skoro znacie już fonetyczny zapis swojego imienia w Katakana spróbujcie zapisać swoje nazwisko, by brzmiało w sposób najbliższy oryginałowi. Nie będzie to łatwe, ale dla uproszczenia rozszerzyłem 46 sylabową strukturę Katakana o sylaby uzupełniające. Wystarczy skopiować wybrane kolejno np. do MS World i gotowe.
 
                                  ヴァ
                                                             
a   ka   sa   ta    na   ha   ma   ya   ra   wa   ga   za   da   ba   pa   va
                                                             
                                               ヴィ
                                                             
i    ki    shi    chi    ni    hi    mi        ri    wi   gi   ji       bi   pi   vi
                                                             
   ク              
            ドゥ      
                                                             
u    ku    su    tsu   nu   fu   mu   yu   ru       gu   zu   du   bu   pu   vu
                                                             
                ヘ       イェ                   ヴェ
                                                             
 e   ke   se   te   ne   he
  me   ye   re   we   ge   ze   de   be   pe   ve
                                                             
                               
    ヴォ
                                                             
o   ko   so   to   no    ho    mo    yo   ro   wo   go   zo   do   bo   po   vo
                                                             
                                                           
                                                             
n                                                            
                                                             
チャ   チュ   チョ   ニャ   ニュ   ニョ   ヒャ   ヒュ   ヒョ   ミャ   ミュ   ミョ   リャ   リャ   リャ    
                                                             
cha   chu   cho   nya   nyu   nyo   hya   hyu   hyo   mya   myu   myo   rya   ryu   ryo    
                                                             
ギャ   ギュ   ギョ   ジャ   ジュ   ジョ   ビャ   ビュ   ビョ   ピャ   ピュ   ピョ   ヴャ   ヴュ   ヴョ    
                                                             
gya   gyu   gyo   ja   ju   jo   bya   byu   byo   pya   pyu   pyo   vya   vyu   vyo    
                                                             
テュ   デュ   フュ   ツァ   ファ    クァ    グァ   ツェ   フェ   クェ    グェ    ツォ   フォ   クォ    グォ    
                                                             
tyu   dyu   fyu   tsa   fa   kwa   gwa   tse   fe   kwe   gwe   tso   fo   kwo    gwo    
                                                             
 スィ   ズィ    ティ    ディ   ツィ   フィ   クィ   グィ        トゥ   ホゥ                    
                                                             
si   zi   ti   di   tsi   fi   kwi   gwi       tu   hu                    
 
Tsubame w Kanji - czcionka komputerowa
 
To samo najpierw w Hiragana potem w Katakana
A to już nieco wyższa szkoła jazdy - imię naszej sensei w odręcznym Kanji, które Japończyczy przeczytają jako Aguniesu
 
Andorei - czyli sensei Andrzej
Ta umiejętność jest prawdziwą sztuką